PEKİ, AMA KİME GÖRE?

DOĞRU MU, YANLIŞ MI?

‘Peki, Ama Kime Göre?’

Hayat, her gün karşımıza yüzlerce seçim çıkarıyor. Bazen küçük şeyler… Mesela sıraya kaynak yapan birini uyarmak ya da susmak. Bazen daha büyükleri… Bir arkadaşın yaptığı hatayı görmezden gelmek mi, yoksa onu dürüstçe uyarmak mı? Bu seçimlerde hep bir soru dönüp durur içimizde: “Şu an yaptığım şey doğru mu, yoksa yanlış mı?”

İşte bu soru, aslında bizi biz yapan en önemli sorulardan biri. Çünkü insan sadece yiyip içip oyun oynayan bir canlı değildir; aynı zamanda düşünen, sorgulayan, karar veren bir varlıktır. Ama işin zor tarafı şu ki: Her zaman “doğru” dediğimiz şey, herkes için aynı olmayabilir.

Bazen kalbimizin sesi bir şeyin doğru olduğunu söyler, ama kurallar başka bir şey der. Bazen çevremizdekiler “yapmalısın” der ama içimizde bir ses “Dur, bu doğru değil” diye fısıldar. O zaman ne yapacağız?

İşte tam burada devreye toplumun ortak kararları girer. Kanunlar, okul kuralları, gelenekler, görenekler, ahlaki değerler, dinî kurallar... Bunların hepsi, insanlar arasında düzeni sağlamak için yüzyıllardır oluşturulmuş rehberler gibidir. Bunlar bize sadece “şunu yap, bunu yapma” demez; aynı zamanda birlikte yaşamanın inceliklerini öğretir.

Ama bir yandan da, sadece başkalarının kararlarına göre yaşamak da bizi eksik bırakır. Düşünmeyi, sorgulamayı, gerekirse yanlışlardan öğrenmeyi bilmeliyiz. Yani hem aklımızı hem de kalbimizi kullanmalıyız. Çünkü bazen bir davranış hem doğru hem yanlış olabilir; kimin hangi değerle baktığına göre değişir.

Öyleyse belki de en doğrusu şudur: Kendi değerlerimizi toplumun değerleriyle buluşturmak. Ne tamamen kendi bildiğimizden şaşmak, ne de sadece başkaları ne derse onu yapmak. Bu dengeyi kurabilen insanlar hayatta sağlam adımlar atar. Yanlış yaptığında pişman olur, ama öğrenir. Doğru yaptığında ise gurur duyar ama kibirlenmez.

Sevgili arkadaşım, hayat sana da çokça “doğru mu, yanlış mı?” sorusu soracak. Kimi zaman cevabı kolay olacak, kimi zaman zor. Ama sen kendine şunu hatırlat: “Ben düşünerek karar veriyorum. Hem kendime hem de başkalarına zarar vermeyecek olanı seçmeye çalışıyorum.” İşte bu bile seni güçlü kılar.

Çünkü aslında en büyük doğrular, vicdanınla barışık olanlardır.