İÇİNE BAKABİLEN İNSAN

İÇİNE BAKABİLEN İNSAN

İnsanın dünyayı anlaması için önce kendini tanıması gerekir. Dışarıdaki olayları, başkalarının davranışlarını, hayatın karmaşasını anlamaya çalışmadan önce, "Ben kimim?" sorusunu sormalıyız. İşte bu yüzden “Kendini bilmek tüm bilgeliğin başlangıcıdır” sözü yüzyıllardır değerini kaybetmemiştir.

Kendini bilmek, aynaya bakmak gibi değildir. Aynaya baktığımızda sadece yüzümüzü görürüz ama gerçek benliğimiz çok daha derindedir. Nelerden hoşlanırız, nelerden korkarız? Güçlü yönlerimiz neler? Hangi konularda yardıma ihtiyaç duyarız? İşte bu sorulara verdiğimiz cevaplar bizi içsel bir yolculuğa çıkarır.

Bu yolculuk bazen kolay değildir. Çünkü kendimizi tanımak, hatalarımızla da yüzleşmeyi gerektirir. Ama unutmayalım, bilge olmak demek her şeyi bilmek değil, eksiklerini fark edebilmek ve onları tamamlamaya çalışmaktır. Cesur olmak, sadece dışarıya karşı değil, kendi içimize bakmaya da cesaret edebilmektir.

Türk atasözlerinden biri şöyle der: “Kendini bilen, işini bilir.” Bu söz aslında çok derin bir anlam taşır. Kendini tanıyan kişi ne yapabileceğini, nerede duracağını, nasıl davranması gerektiğini bilir. Böylece hem kendisine hem de çevresine faydalı olur.

Ünlü düşünür Sokrates de binlerce yıl önce Atina sokaklarında dolaşırken insanlara “Kendini tanı” öğüdünü verirdi. Ona göre, başkalarının fikirleriyle değil, kendi aklı ve vicdanıyla hareket eden insan gerçek bilgeydi. Sokrates’in bu anlayışı, sadece felsefenin değil, insan olmanın da temelini oluşturmuştur.

Kendini bilen insan, başkalarını da daha kolay anlar. Sabırlı olur, yargılamaz, duygudaşlık kurar. Nerede konuşması gerektiğini, nerede susması gerektiğini bilir. Hangi durumda nasıl davranması gerektiğini kestirebilir. Çünkü içindeki pusula, yani kendine dair bilgisi ona yön gösterir.

Okulda ders çalışırken bile bu önemlidir. Bir öğrenci hangi derste zorlandığını, hangi yöntemle daha iyi öğrendiğini fark ederse, başarıya daha kolay ulaşır. Spor yaparken, müzikle uğraşırken ya da arkadaşlık ilişkilerinde de bu böyledir. Kendini bilen kişi, neyi neden yaptığını bilir ve daha bilinçli davranır.

Kısacası bilgelik, başkalarına akıl vermekten önce, kendine dürüst olmayı gerektirir. Çünkü kendini tanımayan biri, neyi neden yaptığını bilemez. Ama kendini tanıyan biri hem başkalarına hem de hayata daha bilinçli yaklaşır.

Ve işte o zaman, gerçek anlamda öğrenmeye ve gelişmeye başlamış olur.